Những xác ướp nguyên thủy nhất lịch sử

Có thể, sẽ có nhiều người cho rằng người chết đi thì hãy để họ trở về với đất và buông bỏ thế giới trần tục này đi, nhưng không phải ai cũng làm được như vậy. Có nhiều người, vì quá yêu và nhớ thương vợ/chồng hoặc con cái nên đã dùng mọi cách để ướp xác và sống chung với xác chết. Nghe có vẻ hơi bị điên rồ nhưng đó là những câu chuyện có thật. Chưa kể, ở một số nước điển hình như Ai Cập Cổ Đại thì đó là nền văn hóa, phong tục tập quán riêng, lâu dần xác ướp cũng được phát triển và lan rộng ra các nước ở khu vực Nam Mỹ, Chây Á hay nhiều khu vực khác trên thế giới.

Trong bài viết này, LaLung.vn sẽ đề cập tới những xác ướp nguyên thủy nhất lịch sử. Nguyên thủy ở đây có nghĩa là tự nhiên, chúng đều được bảo quản trong tự nhiên dưới các điều kiện thời tiết đặc biệt. Những cái xác hoàn hảo này bao gồm cả người và động vật, đã được tìm tra tại nhiều châu lục trên thế giới.

Bây giờ thì hãy kéo con chuột xuống phía dưới để khám phá những xác ướp độc đáo và tuyệt vời nhất trong lịch sử nhé!

1) Vladimir Lenin (1870-1924) - Nga

Hẳn trong mỗi con người Việt chúng ta nói riêng và toàn thể dân tộc trên thế giới đều biết đến vị lãnh tụ vĩ đại của các cuộc cách mạng vô sản Nga vĩ đại, ông cũng là người có ảnh hưởng lớn đối với lịch sử thế giới. Đáng tiếc thay, người cha của đất nước này lại ra đi đột ngột vì cơn bạo bệnh. Cái chết của ông đã khiến không biết bao nhiêu con người trên hành tinh này thương tiếc.

Mặc dù tâm nguyện của ông là được chôn cùng người thân, nhưng chính phủ đã có cuộc họp quan trọng và quyết định ướp xác của ông, nhằm ghi nhớ công lao to lớn về sự đóng góp của người đối với sự tồn vinh của nước Nga thời bấy giờ. Nhìn vào hình ảnh được ướp một cách hoàn hảo, thi thể của người vẫn còn nguyên vẹn, giống như đang chìm trong giấc ngủ và không có một dấu hiệu nào của sự phân hủy ở đây cả.

Thực tế, ban đầu các nhà khoa học đã rất kỳ công và thử tìm các biện pháp khác nhau để bảo tồn cái xác nhưng vẫn không thành công. Sau đó, họ đã sử dụng một loại công thức đặc biệt mà cho tới nay chẳng ai biết được ngoài những thành viên cao cấp của Viện nghiên cứu của Nga. Theo đó, cứ 18 tháng thi thể của người sẽ được ngâm và tiêm hóa chất một lần để loại bỏ vi khuẩn và tránh sự phân hủy có thể xả ra. Hiện tại, lăng mộ của Lê-nin đang được bảo tồn ở Quảng trường Đỏ, Mát-xcơ-va.

Bên cạnh đó, chúng ta có thể nhìn thấy rõ sự quyết tâm và tinh thần sắt thép của người khi bàn tay vẫn luôn nắm chặt mặc dù đã chìm vào giấc ngủ ngàn thu.

2) Đệ nhất phu nhân Eva Perón (1919-1952) – Argentina

Xác ướp hoàn hảo thứ hai là thi hài của người phụ nữ của dân tộc, bà là Đệ nhất phu nhân của Argentina (người vợ thứ hai của Tổng thống Argentina Juan Perón). Bà mất vì căn bệnh ung thư đã hoành hành. Trong suốt cuộc đời của bà, người dân Argentina luôn sùng bái và ngưỡng mộ bởi người phụ nữ này đã đấu tranh để giành quyền lợi cho phái yếu. Ngoài ra, bà còn bảo đảm được lợi ích cho người lao động và xây dựng các bệnh viện lớn cũng như các trại mồ côi tình thương.

Chính vì bà là lãnh tụ tinh thần dân tộc nên trước cái chết của bà, người ta không ngần ngại mà ướp xác để thi thể của bà toàn vẹn và sống mãi với thời gian. Mới vừa mất xong, bác sĩ Pedrro Ara – là người giải phẫu nổi tiếng bậc nhất của Argentina đã trực tiếp ướp xác, chỉ sau một đêm mọi việc đã hoàn thành xuất sắc. Đây được coi là thi thể được ướp toàn vẹn ngay cả bộ phận nội tạng đầu tiên trên thế giới.

Tuy nhiên, mọi chuyện không khá suôn sẻ bởi sau khi cái xác được ướp hoàn thiện đã có rất nhiều biến cố xảy ra. Sau khi bà ra đi, bọn phản động và ghét bỏ bà trước đó đã tìm cách phá hoại và lật đổ chính quyền. Từ đó, thi thể của bà được mang đi khắp nơi, mặc dù vậy nhưng người ta vẫn cố gắng để bảo vệ thi hài của bà khỏi những bọn xấu.

Nhưng vì quá trình hơi bị gian nan nên một số bộ phận đã bị tổn thương và hư hại. Cũng vì đó, khi được chính thức yên nghỉ tại khu mộ của gia tộc Duarte trong nghĩa trang La Recoleta ở thủ đô Buenos Aires bà đã được chỉnh sửa đôi chút khiến khuôn mặt có phần không giống thật.

3) Rosalia Lombardo (1918-1920) – Ý

Chèn ơi, có ai nghĩ đây là xác chết 100 năm tuổi không? Khó mà tin được nhưng đó lại là một trong những cái xác đẹp nhất thế giới đúng không ạ? Nhìn vào hình ảnh chúng ta có thể thấy một em bé mặc dù mới chỉ 2 tuổi thôi nhưng tất cả đường nét trên khuôn mặt ấy vẫn còn vẹn nguyên, nó rất tươi tắn và trông có vẻ như đang chìm vào giấc ngủ sâu ngon lành.

Cô bé qua đời khi mới vừa tròn 2 năm tuổi do bệnh cảm cúm gây ra, vì quá đau lòng nên vị Tướng Lombardo đã cầu xin cho xác của con gái mình được bảo quản trong hầm mộ Capuchin ở Palermo (Italy) để có thể giữ nguyên hình dạng của cổ.

Câu hỏi đặt ra là, tại sao sau ngần ấy thời gian, cô bé Rosalia vẫn có thể đáng yêu với khuôn mặt tuyệt đến đến thế. Công thức đó chính là các nhà khoa học đã sử dụng các chất formalin (dung dịch formaldehyde), thành phần muối kẽm, cồn, axit salicylic và glycerin. Nhờ vào hỗn hợp này, các vi khuẩn sẽ không tấn công cái xác, nấm cũng không thể phát triển và môi trường khô ráo sẽ giúp thi hài của cô nguyên vẹn một cách tự nhiên hiếm thấy.

Đây là hình chụp của tia X-Quang cho thấy não và cơ quan nội tạng của cô vẫn còn nguyên vẹn mặc dù đã chết cách đây 1 thế kỷ.

4) Bà Dai (Xin Zhui) – Trung Quốc

Bạn có tin được rằng, người chết đi rồi khoảng 2.000 năm sau làn da vẫn mềm, chân tay vẫn còn có thể cử động được và những bộ phận như lục phủ ngủ tạng, tim gan phèo phổi vẫn còn nguyên vẹn không? Chắc chắn là khó tin rồi, nhưng xác ướp Bà Dai hay còn có tên gọi là Xin Zhui là một minh chứng điển hình về xác được ướp quá hoàn mỹ như vậy.

Bà là một trong số ít người phụ nữ quý tộc giàu có nhất Trung Hoa thời  được cổ đại, bà đi chầu Diêm Vương lúc còn khá trẻ, khoảng tầm 50 tuổi. Sau khi bà chết, mọi người đã bao bọc bà bằng 20 lớp vải lụa, rồi sau đó phủ khắp cơ thể bà loại thần dược được gọi là “trường sinh bất tử”. Khi phát hiện ra xác ướp đặc biệt được chôn sâu dưới lòng đất tầm 50 mét này, người ta không khỏi kinh ngạc và choáng váng bởi khả năng bảo quản xác chết của người thời xưa thật đáng nể.

Ngoài xác ướp ra, người ta tìm thấy trong đó còn có những vật phẩm qúy giá xung quanh bà, chứng tỏ không chỉ là người giàu có mà bà còn là một người có quyền có thế vào lúc bấy giờ. Vì xác của bà được ướp quá hoàn hảo nên hiện tại được bảo quản và trưng bày tại viện bảo tàng tỉnh Hồ Nam.

5) La Doncella (​​giữa năm 1450 và 1480) - Nam Mỹ

Hằn mọi người không lạ gì với tục lệ hiến tế người, đặc biệt là đối với những thiếu nữ còn trinh tiết thời xưa đúng không ạ? Đây là một trong những tục lệ không hiếm thấy ở các nước thời xưa trong đó có Argentina. Những cái xác ướp này đều ở trong trạng thái đóng băng, thân thể của chúng vẫn còn nguyên vẹn, không hề có một dấu hiệu nào của sự phân hủy thậm chí lớp da bên ngoài vẫn có tính đàn hồi.

Chúng chết với tư thế ngồi bắt chéo chân tại núi Llullaillaco, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra những cái xác này vào năm 1999, sau khi đưa đi phân tích thì người ta nhận thấy trước khi chết chúng đã bị đánh thuốc mê và tạo ra một giấc ngủ sâu để làm lễ hiến tế cho Đức Chúa Trời.

Là 500 năm tuổi chứ không phải 5 năm đâu mấy chế ạ? Các nhà khoa học phải nể cách mà người ta bảo quản được cái xác tốt và tuyệt vời như thế. Được biết, sau nghi thức hiến tế của bộ tộc này, 3 đứa trẻ Inca được làm lạnh và đóng băng trên núi, kết hợp với điều kiện thời tiết tự nhiên nên mới có thể bảo quản thi thể một cách tuyệt vời ông Mặt trời như thế. Khi được phát hiện, điều lạ ở chỗ là hai cô gái và một cậu bé này trông chẳng khác nào đang ngủ trong tư thế bị trói.

6) Dashi Dorzho Itigilov (1852-1927) – Nga

Trời ơi, thật không thể tin được xác ướp này có thể ngồi trong tư thế thiền suốt 200 năm mà không có một dấu tích nào của sự phân hủy. Đây là vị phật tử lạt ma tu sĩ của Phật giáo người Nga. Xác của vị thiền sư này được tìm thấy trong tư thế hoa sen, trên người khoác bộ áo choàng màu vàng giống như đang ngồi thiền tại tỉnh Songinokhairkhan thuộc Mông Cổ.

Trước khi chết, ông có yêu cầu đó là hãy chôn ông với tư thế thiền rồi 30 năm sau khai quật lên. Các đệ tử đã làm theo lời dặn và một kết quả quá bất ngờ sau khi đào mộ của ngài lên đó là di hài vẫn còn nguyên vẹn và chẳng có một dấu hiệu của sự khác biệt nào, nhìn giống như một người còn đang sống.

Khuôn mặt của ngài nhìn thánh thiện và điềm tĩnh, chẳng ai biết vì sao điều kỳ diệu này có thể xảy ra mà người ta suy đoán rằng, có thể tâm linh và sự thánh thiện của ông trong tâm hồn đã khiến các xác trở nên toàn vẹn một cách hoàn hảo như vậy.

7) Xác ướp công chúa Ukok 2.500 tuổi với hình xăm – Nga

Nếu bạn muốn biết, hình xăm có tồn tại mãi mãi hay không thì xác ướp của công chúa Ukok có thể trả lời cho bạn đó là vĩnh viễn. Cơ thể cô không đặc biệt như những xác ướp khác là được vẹn nguyên nhưng một điều khá đặc biệt là hình xăm phức tạp trên cánh tay cô vẫn còn được bảo quản khá tốt.

Cô đã mất cách nay tới 2.500 tuổi nhưng hình xăm của cô vẫn còn giữ lại được vẻ đẹp vốn có của nó. Các chuyên gia bắt tay vào và tìm hiểu thì nhận định, đây là hình động vật, mà có thể là con nai có mỏ chim ưng kỳ quái chưa từng thấy. Phát hiện này giúp các nhà khảo cổ học tìm hiểu và nghiên cứu thêm về bộ tộc Pazyryk sống tại thời điểm lúc bấy giờ.

8) Thánh Bernadette (1844-1879) – Pháp

Có thể bạn sẽ không tin vào sự hiển linh và phù phép của thần thánh, nhưng thi hài của nữ tu sĩ hay còn gọi là thánh Bernadette vẫn còn nguyên vẹn mặc dù đã qua đời hơn một thế kỷ. Nếu như ở trên, chúng ta được biết có một số xác chết được ướp theo công thức hoặc do điều kiện thời tiết ngẫu nhiên mới có thể giúp những cái xác đó được bảo vệ tuyệt vời. Thì đối với người phụ nữ này, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng, khi bà qua đời do bệnh tật và sức khỏe kém, bà được mai táng một cách bình thường, không có gì khác biệt.

Nếu là một người bình thường thì hẳn thân xác sẽ phân hủy theo thời gian, tuy nhiên Bernadette là người phụ nữ có khả năng nhìn thấy Đức Mẹ và làm theo những lời mẹ dặn theo đúng nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nói chung, cuộc đời của cô luôn đặt niềm tin vào chúa với gương mặt tuyệt đẹp và thánh thiện. Cũng vì cái xác khi được khai quật lên mọi người đều ngạc nhiên đến sững sờ khi thấy tất cả những gì ở bên ngoài và bên trong đều được bảo quản đến mức hoàn hảo chưa từng thấy.

Các nhà nghiên cứu không một ai có thể tìm ra được nguyên nhân cái xác giữ được tính nguyên thủy như vậy, còn một số người thì cho rằng chính tâm linh của bà đã tạo ra phép màu do Chúa Trời ban tặng. Phải nói là xác chết đẹp quá trời quá đất đúng không mọi người.

9) John Torrington (1825 - 1846) - Anh

Đôi khi Mẹ thiên nhiên có thể duy trì một cơ thể đã chết còn nguyên vẹn tốt hơn các loại thuốc do con người tạo ra. Các nhà khoa học trong một lần đào mộ của các nhà thám hiểm trong đó có tên của John Torrington để tìm ra nguyên nhân của sự thất bại trong chuyến thám hiểm Bắc Cực trước khi ông mất. Khi mở nắp quan tài, người ta không khỏi rùng mình bởi cái xác vẫn còn nguyên vẹn, mắt và môi còn mở to khiến cho ai nấy nhìn thấy đều chạy toán loạn.

Người ta phân tích được rằng, ông chết ở cái tuổi 22 với nguyên nhân do nhiễm độc chì, và chẳng có biểu hiện nào cho thấy sự phân hủy trên cơ thể của ông và hai người khác. Thật quá hoàn hảo, quá tuyệt vời, có thể do không khí quá lạnh, nhiệt độ xuống thấp nên những cái xác này mới được bảo quản hoàn hảo trong vòng 150 năm.

10) Người đẹp của Xiaohe (3800 năm trước) – Trung Quốc

Vào năm 2003, các nhà khảo cổ tại Trung Quốc đã khai quật các ngôi mộ ở nghĩa trang Xiaohe Mudi, họ phát hiện ra rất nhiều ngôi mộ trong đó có xác ướp nguyên thủy của một người phụ nữ. Sau này, người ta còn gọi là xác ướp công chúa mỉm cười hoàn hảo nhất Quả Đất. Không tin thì bạn cứ nhìn vào hình ảnh mà xem, tóc nàng, da nàng thậm chí cả lông mi cũng đều được bảo quản rất tuyệt, vẻ đẹp của cổ vẫn còn nguyên dù đã qua 4 thiên niên kỷ rồi.

Các nhà khoa học đi sâu vào phân tích nguyên nhân cái xác không hề phân hủy, họ lý giải rằng có thể do nhiệt độ và thời tiết quá khô hanh nên đã tạo ra xác ướp tuyệt vời ông Mặt Trời này. Một thông tin khác về hiện tượng kỳ lạ này là vào những năm 60 của thế kỷ 20, nghĩa trang này đã từng biến mất để bãi cát rộng lớn. Và cho đến nay thì hiện tượng lạ kỳ này vẫn chưa được giải thích rõ ràng.

11) Cherchen Man (chết khoảng 1000 năm trước Công nguyên) – Trung Quốc

Một trong những cái xác được bảo vệ toàn vẹn được được tìm thấy ở con đường tơ lụa của Trung Quốc đó là người đàn ông Cherchen Man. Khi được tìm thấy, không những thi thể của ông còn vẹn toàn mà quần áo cũng chẳng bị hư nát hay nhăn nhó gì cả. Trên người của ổng có rất nhiều hình xăm và có các mũi khâu dường như ông đã từng phẫu thuật trước đây. Ông mặc chiếc áo dài tay màu đỏ và cái quần kẻ sọc.

Điều này khiến các nhà khảo cổ luôn đau đầu vì không thể giải thích được vì sao cái xác này lại nguyên thủy đến kinh ngạc như vậy. Họ đã dựa vào không khí và thời tiết tại đây để lý giải, cũng như những cái xác ướp được phát hiện khác, họ cho rằng chính Mẹ thiên nhiên đã thay con người bảo vệ toàn vẹn những cái xác này, để đến bây giờ con người đều ngỡ ngàng với sự tuyệt vời và hoàn hảo của nó.

12) Cậu bé Qilakitsoq – Greenland

Chu choa, nhìn khuôn mặt và dáng người của đứa trẻ mới chỉ 6 tháng tuổi này thì có ai nói đó là xác ướp đâu đúng không ạ? Nhìn chẳng khác nào búp bê, với gương mặt nhỏ nhắn và toàn bộ cấu tạo của cơ mặt không khác đi miếng nào. Cơ thể của cậu và một số người khác, cụ thể là một đứa trẻ 4 tuổi cùng 6 người phụ nữ khác được một tảng đá nhô ra bên trên hang động bảo vệ bởi mức nhiệt âm và những luồng gió khô, chống ẩm, giúp những xác chết này được ướp một cách tự nhiên nhất.

Chắc chẳng ai tin được, họ đã chết cách nay 500 năm về trước nhỉ? Đúng là chuyện lạ có thật.

13) Xác ướp người đàn ông Tollund – Đan Mạch

Trời ơi, y sì luôn cả nhà nhỉ? Thật khó có thể tin được xác ướp này hoàn toàn là nguyên thủy. Một người đàn ông sống vào thể kỷ thứ 4 trước công nguyên đã bị treo cổ bởi sợi dây thừng. Nhiều nghiên cứu đi sâu phân tích và cho rằng, ông đã bị hiến tế cho các vị thần, sau đó được đặt trong một bãi than bùn trong đầm lầy trên bán đảo Jutland.

Các nhà khảo cổ đã lấy mẫu phân tích và ước chừng, Tollund đã qua đời cách nay khoảng 2.400 năm. Xác ướp được bảo quản quá hoàn hảo khiến cho nhiều người lúc mới phát hiện cứ tưởng đây là vụ ám sát vừa mới xảy ra, nhưng không ngờ than bùn trong đầm lại lại có khả năng bảo quản được xác người chết một cách tuyệt vời không tì vết đến vậy. Thật không thể tin nổi nhưng đó hoàn toàn là sự thật.

14) Tjayasetimu - Ai Cập Thời Cổ Đại

Qua đời từ cái tuổi còn rất trẻ vì bệnh tật, cô bé này cách đây 3 ngàn năm trước là thành viên xuất sắc nhất của dàn hợp xướng. Cô thường hát cho các vị vua Pharaoh nổi tiếng của thời Ai Cập Cổ Đại thời đó nên tầm ảnh hưởng và sự quan trọng của cô có thể gọi là rất lớn. Do đó, khi cô mất đi người ta đã tiến hành thủ tục ướp xác – một tục lệ chỉ được dùng cho những ai là hoàng gia và các quý tộc thời đó.

Đúng là một ngôi sao trẻ, chết đi trong sự tiếc nuối của nhiều người. Cô được người ta bảo quản thi thể bằng một lớp màng che khá tinh tế, và ẩn dưới đó là lớp mặt nạ bằng vàng, quan tài của cô cũng được làm bằng đá mạ vàng. Khi người ta phát hiện thấy cơ thể dài tầm 1 mét 2 của cổ, họ nhận thấy điều kỳ diệu ở chỗ là mái tóc dài ngang vai vẫn còn nguyên vẹn, rồi còn phát hiện răng sữa đang được mọc trên lợi của cổ nữa chứ. Thật khó mà tin nổi, ướp bằng gì mà có thể diệu kỳ đến vậy bà con nhỉ?

15) Mỹ nhân Lâu Lan – Trung Quốc

Được phát hiện trên một tuyến được giao thương buôn bán, hay còn gọi là Con Đường Tơ Lụa, người đẹp này đã được xác nhận là chết cách nay tầm 3.800 năm về trước. Người đẹp này không phải tên là Lâu Lan mà cái xác ướp đẹp hoàn hảo này thuộc Lâu Lan Quốc - đất nước đã biến mất một cách bí ẩn chỉ trong một đêm ngắn ngủi.

Sau khi phát hiện thấy xác ướp này vào năm 1980, người ta lý giải có thể do tại đây có độ khô tự nhiên cùng với lớp đất mặn giúp cơ thể cô và hơn hai trăm cái xác khác được toàn vẹn một cách tuyệt đối. Và cũng từ đây, người ta nghi ngờ người dân tại vùng này hồi đó bị biến mất bí ẩn có thể là do sự thay đổi khí hậu, thời tiết quá khô hanh nên người dân đã chuyển đi chỗ khác, còn một số khác thì bị chết do bị cát phủ.

16) Người băng Ötzi – Đức

Hay còn có tên gọi khác là người băng Đức, một trong những cái xác ướp nguyên thủy được bảo quản cực kỳ chuẩn của người đàn ông chết từ khoảng 3.300 năm trước công nguyên. Ông được một số du khách tìm thấy vào năm 1991, tại dòng sông băng ở Ötztal Alps, gần biên giới giữa Áo và Italia.

Thường thì người chết đi sẽ bị phân hủy nội tạng trước, nhưng khi xét nghiệm và kiểm tra, các nhà khoa học tìm thấy được thức ăn mà ông đã dùng trước khi chết là những gì. Cụ thể là thịt nai đỏ, thịt sơn dương và một loại ngũ cốc được làm bằng rễ cây và hoa quả. Đúng là quá tuyệt vời phải không bà con, cách nay những hơn 3 ngàn năm tuổi mà tế bào máu của ông vẫn còn y sì, đúng với mẫu máu của người cổ đại thời bấy giờ.

Chưa hết, người ta còn tìm thấy ở cái xác này có tới 57 cái hình xăm, cũng từ đây các nhà nghiên cứu phân tích và đưa ra giả thuyết có thể trước khi chết ông đã mắc chứng bệnh viêm khớp mãn tính. Những cuộc điều tra và lấy mẫu nghiên cứu, người ta nghi ngờ có khả năng ông là một trong những nạn nhân của cuộc hiến tế lễ nghi tại thời điểm lúc bấy giờ. Một số khác thì cho rằng, ông bị bão tuyết phủ và chết cóng nên bị đóng băng hoặc bị giết bởi một lý do bí ẩn nào đó.

17) Vua Tutankhamun (1341 – 1323 Trước công nguyên) - Ai Cập

Ông là một Pharaoh Ai Cập thuộc triều đại thứ 18. Tut chết khi còn rất trẻ, tầm 19 tuổi sau khi ông cai trị khoảng 10 năm. Lăng mộ của ông được đặt trong thung lũng của các vị vua, may mắn thay nhóm nhà khoa học Howard Carter đã phát hiện ra hầm mộ của ông vào năm 1922. Một điều ngạc nhiên là khi mọi người tìm thấy, thi thể và hình hài của ông hầu như còn nguyên vẹn và đầy đặn.

Có lẽ trước khi chôn cất ông, người dân Ai Cập đã ướp xác và tin rằng, ở một thế giới bên kia ông vẫn còn sống giống như cuộc sống bình thường của thế giới bên này. Do đó, họ đã cố gắng và giữ gìn thi thể của vị vua này một cách hoàn hảo và toàn vẹn.

Chúng ta mới chỉ biết được những người chết cách nay nhiều năm mà vẫn còn nguyên vẹn, nhưng chưa biết cách để có thể tạo ra những cái xác ướp hoàn hảo như vậy. Video mà chúng tôi chia sẻ dưới đây là quy trình ướp xác cực kỳ “ảo diệu” mà người Ai Cập Cổ Đại thường áp dụng để bảo toàn thi thể năm này qua năm khác.

Bài viết trên là những xác ướp nguyên thủy nhất lịch sử, theo mấy chế thì cái xác nào để lại ấn tượng và mang sự huyền bí lớn nhất. Hãy chia sẻ ý kiến cá nhân của mình ở cuối bài viết và đừng quên chia sẻ đến mọi người nếu cảm thấy thú vị với những xác ướp hoàn hảo này nhé!